Borstvoeding tijdens de zwangerschap

In onze inbox krijgen wij met regelmaat vragen over borstvoeding geven tijdens de zwangerschap. Er heerst nogal onduidelijkheid over dit onderwerp in onze gemeenschap. Zo horen we regelmatig dat er geadviseerd wordt aan zwangere vrouwen om te stoppen met borstvoeding geven als je zwanger bent. Het zou schadelijk zijn voor de nog groeiende baby in de buik en/of het oudere kindje wat de borst krijgt. Sommigen denken zelfs dat het islamitisch gezien verboden zou zijn. Hoe zit het nou echt met borstvoeding geven tijdens de zwangerschap? In dit uitgebreide artikel bekijken we het onderwerp vanuit de islam, vanuit de wetenschap en hoe je ermee omgaat in de praktijk.

Borstvoeding & Zwangerschap: Vanuit de islam

Vanuit islamitisch perspectief bestaat er geen verbod op borstvoeding tijdens de zwangerschap. Er zijn sommigen die verwijzen naar een hadith dat de Profeet, vrede zij met hem, het afgeraden zou hebben maar dit betreft een zwak verklaarde/niet authentieke hadith. Een authentiek verklaarde hadith uit Sahih Muslim, verklaart echter dat de Profeet, vrede zij met hem, heeft gezegd: Ik zou “Al-Gheelah” bijna verboden maken, en toen herinnerde ik me dat de Romeinen en Perzen dit ook deden, en dat het hun kinderen niet schaadden.” [1]

‘Al-Gheelah’ is de islamitische term voor een vrouw die haar kind zoogt tijdens de zwangerschap. Enkele geleerden zeggen dat het ook kan slaan op een man die gemeenschap heeft met zijn vrouw tijdens de borstvoedingsperiode.

Als ‘Al-Gheelah’ het eerste zou betekenen, wordt het duidelijk dat het zogen tijdens de zwangerschap niet verboden is verklaard, en ook vooral wáárom. En dat is waar het ons allemaal om gaat: Dat het je kind niet schaadt. Dit is ook de opvatting van de meerderheid in de situatie van borstvoeding tijdens zwangerschap.

Mocht ‘’al-gheelah’’ het tweede betekenen, gemeenschap tijdens de zoogperiode, zien we dat er een lichte overweging aan de kant was van de Profeet, vrede zij met hem, om het verboden te verklaren omdat het recht op 2 jaar lang borstvoeding een groot goed is in de islam en dit te allen tijden gewaarborgd dient te worden en een zwangerschap dus logischerwijze het liefst vermeden zou moeten worden tijdens de borstvoedingsperiode zodat het eerste kind alle voorrang krijgt in zowel fysieke zorg en aandacht als emotionele. Toch heeft hij het niet verboden verklaard, omdat er geen schade blijkt voor de kind(eren), en dat is the bottom line. Dus al raakt een vrouw zwanger, schuilt er geen gevaar, noch voor het ongeboren kind, noch voor het kind dat nog borstvoeding krijgt. Want alle processen kunnen nog steeds allemaal voortgezet worden, zonder enig aantoonbaar risico of gevaar.

Borstvoeding & Zwangerschap: Vanuit de wetenschap

Vanuit wetenschappelijke en medische achtergrond is er totaal geen aannemelijk gevaar of risico aan verbonden om te blijven voeden tijdens de zwangerschap. De vrouw in kwestie moet wel goed op haar voeding, drinken en rust letten en haarzelf of de zwangerschap uiteraard niet belasten.

Bij borstvoeding komt oxytocine vrij. Dit is een hormoon die een belangrijke rol speelt bij de borstvoeding en het toeschieten van de melk. Maar oxytocine is ook het hormoon dat tijdens de bevalling wordt aangemaakt en ervoor zorgt dat de spieren van de baarmoeder samentrekken (weeën). Tijdens de zwangerschap is je baarmoeder echter ‘’doof’’ voor de oxytocine. Zelfs een hoge dosis van synthetische oxytocine blijkt niet in staat een bevalling op te wekken bij een vrouw die nog niet uitgerekend is. Er is geen enkele relatie aangetoond tussen een miskraam en het geven van borstvoeding. [2]

Zwangerschapshormonen (progesteron) zorgen er wel voor dat er het één en ander verandert: Meestal worden je tepels gevoeliger, en doorgaans vermindert je productie. Vooral vanaf het tweede trimester. Niet altijd, en niet bij elke moeder even sterk: er zijn moeders die nergens iets van merken, én er zijn moeders waarbij het voeden gevoelig is en veel pijn geeft. Er zijn kindjes die stoppen of juist doorgaan met drinken ondanks dat de melk vermindert en/of van samenstelling en zelfs smaak verandert. Deze wordt zouter en minder zoet. Dat komt omdat halverwege de zwangerschap de melkklieren worden aangezet om melk voor de nieuwe baby te maken. De melk die je maakt gaat op colostrum lijken.

Borstvoeding & Zwangerschap: In de praktijk

Ieder kind dat borstvoeding krijgt terwijl de moeder zwanger is, reageert anders op deze veranderingen. Zo bouwden mijn dochters al zelf gauw af vanaf een paar maandjes ‘zwangerschapsmelk’ (dus inderdaad vanaf het tweede trimester) terwijl mijn zoontje stug de volle 2 jaar heeft doorgedronken ondanks dat ik zwanger was (tot 7 maanden zwangerschap). Belangrijk blijft dat je goed naar je lichaam blijft luisteren en naar de unieke behoefte van je kindje(s) blijft kijken.

Je zwangerschap en de nieuwe baby hebben uiteraard voorrang, dus als jij je er lichamelijk niet goed bij voelt zodanig dat je eronder lijdt, vanwege blijvende fysieke ongemakken (pijn, onprettig of geïrriteerd gevoel bij het voeden, onrustig kind) is afkolven ook een optie als je kindje onder de 2 jaar valt en je de zoogperiode wenst te voltooien. Afhankelijk van je situatie en draagkracht is het ook een optie om desnoods af te bouwen met de borstvoeding.

Als de behoefte van je oudere kindje meer emotioneel is (wat vaak het geval is/wordt richting de leeftijd van 2 jaar) kan je overdag ook andere activiteiten met hem doen zodat hij zich toch veilig en verzekerd voelt van jouw liefde en aanwezigheid. Ook zou papa meer kunnen bijspringen in bijvoorbeeld het naar bed brengen, knuffelen en gezamenlijke activiteiten. Denk vooral aan de momenten dat je kindje normaal gesproken aan de borst wilt zoals voor het slapen gaan of in de nacht. Als papa dit een week overneemt, kan er een geleidelijke overgang plaatsvinden zodat je jouw aandacht uiteindelijk meer op de zwangerschap en de baby kan richten.

Mocht je eerste kind ná de geboorte van je tweede kind nog behoefte hebben aan borstvoeding, is er de mogelijkheid tot tandemvoeden (twee kindjes aan de borst van verschillende leeftijden, desnoods gekolfd voor de oudste). Ook hier rust geen aangetoond gevaar of risico in. Je lichaam blijft werken volgens het vraag-aanbod principe en zal precies genoeg melk aanmaken voor beiden. Alleen is de samenstelling van je melk in principe wel afgestemd op de nieuwe baby, want die heeft uiteraard (ook volgens je lichaam) voorrang. Er is wel bekend dat de borsten precies de melk aanmaken afgestemd op de unieke behoefte van het kind dat drinkt, dus als je pasgeborene altijd aan de rechterborst zou drinken en je oudere kindje aan de linkerborst, zou de samenstelling van moedermelk bij iedere borst verschillen. Ook wat tandemvoeden betreft, moet je goed op- en afwegen wat je zelf graag wilt, wat je aankan en wat haalbaar is in jouw persoonlijke situatie.

———————————————————————–

1. “Is it permissible to breastfeed while being pregnant?”
Hadeeth about breastfeeding during pregnancy

2. “Breastfeeding during pregnancy and tandem nursing: Is it safe?

There is one comment

Join the conversation

  
Please enter an e-mail address